Ülkemizde yaygın olarak hemen hemen her bölgesinde görülen sorunlardan birisi de sahte sigortalılıktır. Sahte sigortalılık, fiilen işyerinde çalışmadıkları halde, başta sosyal sigorta yardımlarından yararlanmak, emekli olmak ve çeşitli sebeplerden dolayı SGK’ na yapılan bildirimlerdir.

Aslında halk arasında bu konuyla ilgili genelde nasıl olsa biz primlerimizi ödüyoruz sıkıntı olmaz, ödemeyenler düşünsünler vs. şeklinde kendi vicdanlarını rahatlatmaya yönelik bir düşünce hâkimdir. Ancak işin aslı o kadar basit değildir. Öncelikle bu yazımda insanları sahte sigortalılığa iten nedenleri ve yaptıkları bu işlemden dolayı nasıl yaptırımlarla karşılaşacaklarını anlatacağım.

A- Sahte Sigortalı Bildirim Nedenleri

• Sosyal Güvenlik Kurumu’ nun sosyal sigorta yardımlarından faydalanabilmek,
• İşverenlerin, bazı sigorta ve vergi teşviklerinden faydalanmak istemesi,
• Asgari işçilik uygulamasında primleri doldurmak,
• Devlet memurlarının eş durumu nedeniyle tayinlerini yaptırmak.

B- Sahte Sigortalı Bildiriminin Sonuçları

Sahte sigortalı bildirimi tespiti halinde başta gerçek dışı bildirimi yapılan sigortalı olmak üzere, işverenleri çok zor durumlara düşürecek sonuçlar doğurmaktadır.

1- Sahte Sigortalı Açısından Sonuçları

• Sigortalılığı ve prim günleri iptal edilir, ödediği primler iade edilmez.
• Emekli olmuşsa, emekliliği iptal edilir, ödenen maaşları yasal faiziyle birlikte geri alınır.
• Sahte bildirim yapılan sigortalılık süresince almış olduğu bütün sağlık giderleri geri istenir.
• Sahte sigortalılık için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
• Kişiye ödenen iş görmezlik bedelleri yasal faiziyle birlikte geri alınır.

2 -İşveren Açısından Sonuçları

• İşverene gösterdiği her sahte sigortalı için ve sahte sigortalılığın devam ettiği her ay için bir brüt asgari ücret tutarında ceza kesilir. ( 2018 yılı için bildirilen 1 kişinin 3 ay bildirim yapıldığında kesilecek olan ceza; 2.029,50*3= 6.088,50 + Yasal Faizi)
• Sahte gösterilen sigortalıya ödenen emekli aylıklarını ve sağlık giderlerini sigortalı ödeyemezse işverenden faiziyle birlikte tahsil edilir.
• İşveren hakkında 5237 sayılı TCK 204,206,207.Maddeleri kapsamında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
• Sahte sigortalılığın iptali neticesinde, bordroda yazılı indirim konusu yaptığı bedellerin iptal edilmesiyle vergi ziyaı cezası ile karşı karşıya kalırlar.

C- Sahte Sigortalı Bildiriminin Vergi Mevzuatına Göre Sonuçları

İşverenler, gerçekte çalışmadığı ve ücret ödemediği halde ödeme yapmış gibi düzenlenen ücret bordrolarında yazılı rakamları gelir ve kurumlar vergisi matrahından düşerek vergi ziyaına sebebiyet vermektedirler. VUK M.359/B’ye göre, ‘’ Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.’’ İlgili hükümde sahte belge, ‘’ gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.’’ Şeklinde tanımlanmıştır.

Görüldüğü üzere sahte sigortalılık kavramı ve yaptırımları hiçte düşünüldüğü gibi hafife alınacak bir durum değildir. Bu vb. yaptırımlara maruz kalmamak adına fiiliyatta olmayan gerçek dışı bu gibi durumlara kalkışmayın ve piyasada sigorta maliyetinin çok altında rakamlara sizin sigortalı gösteririm diyen dolandırıcılara prim vermeyin. Sosyal Güvenlik Kurumu bu alanda her geçen gün denetimlerini arttırmaktadır. Son olarak 30.01.2018 tarihli 2018-6 sayılı Genelgesiyle SGK tescil ve hizmet dökümü programında, ‘’sahte işyeri, ‘’ kontrollü işyeri’’ ve ‘’şüpheli işyeri’’nden bildirilen hizmetlerin turuncu renk ‘’S’’, ‘’K’’, ‘’Ş’’ harfleri ile gösterimi sağlanmıştır.

SGK tescil ve hizmet dökümünüzde genelgede belirtildiği gibi ‘’S’’, ‘’K’’, ‘’Ş’’ harfleri ile turuncu renkli bildirim var ise ileride mağduriyet yaşamamanız adına bu durumun takipçisi olup işvereniniz ya da kurum yetkilileri ile görüşmenizde fayda vardır.